جایگاهی برای ایده های علمی جدید
باران
نوشته شده توسط مهندس محمدرضا کارگر در ساعت 12:0
img/daneshnameh_up/7/7b/rad.jpg
 
رعد
زماني كه تگرگ و باران باهم
تلاقي كنند و باعث ايجاد جريان
الكتريكي در
ابر شوند رعد
و برق اتفاق مي‌افتد.

ديد كلي

همه ابرها ذرات آب يا كريستالهاي يخ را با خود حمل مي‌كنند، اما اين ذرات بسيار كوچكتر از آن هستند كه به زمين ببارند. اگر ارتفاع ابرها بيشتر شود ، هواي سردتر ، باعث فشرده‌تر شدن بخار آب مي‌شود و اين ممكن است براي شكل دادن باران ، تگرگ يا برف مناسب باشد. باران آبي است كه پس از سرد شدن بخارهاي جوي بوجود آمده و بر زمين مي‌‌ريزد. در زبان پهلوي بدان واران (waran) مي‌‌گفتند.

باران سنجي با استفاده از امواج

تحقيقات يك دانشمند و همكارانش نشان مي‌دهد كه مي‌توان مقدار ريزش باران را اندازه گرفت و حتي اميدوارانه با استفاده از اطلاعاتي كه شركتهاي تلفن همراه از اين افت و خيزها جمع آوري كرده‌اند، بتوانند مدلهاي خيلي دقيقتري براي آب و هواي كره زمين تهيه كنند. اصل پديده ، چيز تازه‌اي نيست و در واقع همه خيلي خوب مي‌دانند كه بارش باران روي مخابره سيگنالهاي تلفن همراه تأثير مي‌گذارد: قطره‌هاي ريز آب موجود در هوا اين سيگنالها را ضعيف مي‌كند.


 

img/daneshnameh_up/8/83/rain.gif
 

بطور دقيقتر ، اين قطره‌ها بسته به اندازه‌شان ، شدت فركانسهاي خاصي از سيگنال را كاهش مي‌دهد و اين پديده ، آنقدر تأثيرگذار است كه در حال حاضر ايستگاههاي مخابره امواج تلفن همراه ، بطور خودكار بسته به تغيير شرايط جوي ، شدت سيگنالهايشان را بالا و پايين مي‌برند. حالا يك دانشمند نشان داده است كه اين بالا و پايين شدنها حاوي اطلاعات مهمي است كه اتفاقاً به درد هم مي‌خورد: او و گروهش توانستند با استفاده از افت و خيزهاي مشاهده شده در شدت سيگنالهاي مخابره‌اي بين ايستگاههاي شهر در هنگام توفان مقدار بارش باران را هر ۱۵دقيقه محاسبه كنند.

اين اطلاعات با اندازه گيري مستقيم ايستگاههاي هواشناسي دو شهر مختلف همخواني قابل قبولي دارد. البته اين اولين باري نيست كه از شدت سيگنالها چنين استفاده‌اي مي‌شود. پيش از اين سيگنالهاي دريافتي از ماهواره‌هاي GPS هم براي اندازه گيريهاي جوي مورد استفاده قرار گرفته بود: بسته به رطوبت و دماي هوا ، تأخيرهاي كوچكي در زمان دريافت سيگنالها مشاهده مي‌شود و اين تأخيرها را مي‌توان به اطلاعات آب و هوايي ترجمه كرد. حتي از خود سيگنالهاي تلفن همراه هم قبلاً براي بيرون كشيدن اطلاعات متفاوت استفاده شده بود.

بعضي از محققان ، از جمله اريك هورويتز از شركت مايكروسافت ، ايده استفاده از تعداد مكالمات تلفن همراه هر منطقه براي تخمين ميزان ترافيك راههاي شهري را مطرح كرده بودند، غير از اين در جريان درگيريهاي سال ۱۹۹۹ در كوزوو ، خيلي‌ها فكر مي‌كردند كه صربها از روي اختلالات شبكه‌هاي تلفن همراه توانسته‌اند جنگنده‌هاي ضد رادار F -۱۱۷ نيروي هوايي آمريكا را رديابي و يكي از آنها را سرنگون كنند. تحقيقات قبلي يكي از محققان دانشگاه اسكس هم استفاده پذيري اين افت و خيزهاي سيگنالي را براي اندازه گيري بارش ، نشان داده بود.

اما طرحهاي پيشنهادي او به نوع خاصي از ارتباط بين ايستگاههاي تلفن همراه نياز داشت. زيبايي و جذابيت تحقيقات اين دانشمند در اين است كه به بازآرايي شبكه‌ها نيازي ندارد و از همان اطلاعات جمع آوري شده بوسيله شركتهاي تلفن همراه براي كسب داده‌هاي هواشناسي استفاده مي‌كند. به عبارت ديگر مواد خام طرح وي كاملاً مجاني از آب در مي‌آيد. البته تا وقتي كه شركتهاي ارتباطي در بودجه‌شان براي اين اطلاعات ، رديف تازه‌اي باز نكنند.

يكي از مشكلات جدي محيط زيست كه امروزه بشر در اكثر نقاط جهان با آن درگير است، باران اسيدي مي‌باشد. باران اسيدي به پديده‌هايي مانند مه اسيدي و برف اسيدي كه با نزول مقادير قابل توجهي اسيد از آسمان همراه هستند، اطلاق مي‌شود.



 

img/daneshnameh_up/f/f7/acid_rain.JPG

باران اسيدي

باران هنگامي اسيدي است كه ميزان PH آب آن كمتر از 5،6 باشد. اين مقدار PH بيانگر تعادل شيميايي بوجود آمده ميان دي‌اكسيد كربن و حالت محلول آن يعني بي‌كربنات (HCO3) در آب خالص است. باران اسيدي داراي نتايج زيانبار اكولوژيكي مي‌باشد و وجود اسيد در هوا نيز بر روي سلامتي انسان اثر مستقيم دارد. همچنين بر روي پوشش گياهي تأثيرات نامطلوبي مي‌گذارد.

در چند دهه اخير ميزان اسيديته آب باران ، در بسياري از نقاط كره زمين افزايش يافته و به همين خاطر اصطلاح باران اسيدي رايج شده است. براي شناخت اين پديده سوالات زيادي مطرح گرديده است كه به عنوان مثال مي‌توان به اين موارد اشاره كرد: چه عناصري باعث تغيير طبيعي باران مي‌شوند؟ منشأ اين عناصر چيست؟ اين پديده در كجا رخ مي‌دهد؟

معمولا نزولات جوي به علت حل شدن دي‌اكسيد كربن هوا در آن و تشكيل اسيد كربنيك بطور ملايم اسيدي هستند و PH باران طبيعي آلوده نشده حدود 5.6 مي‌باشد. پس نزولاتي كه به مقدار ملاحظه‌اي قدرت اسيدي بيشتري داشته باشند و PH آنها كمتر از 5 باشد، باران اسيدي تلقي مي‌شوند.

نماز باران

وقتى رحمت الهى (باران) قطع شود و چشمه‏ها و قناتها بخشكد و كمبود آب پديد آيد، براى نزول رحمت الهى و آمدن باران ، نمازمى‏خوانند. نام اين نماز ،نماز استسقاء ،يا نماز باران است. اين نيز يك درس توحيدى و توجه دادن به قدرت و رحمت الهى است. خداوند مى‏فرمايد:

«قل ارايتم ان اصبح ماؤكم غورا فمن ياتيكم بماءمعين؟»: بگو: اگر آب شما بخشكد، چه كسى براى شما آب گوارا مى‏آورد؟

بى آبى يك منطقه و نيامدن باران ،نشان قهر خدا و گاهى به سبب‏گناهانى است كه مردم جامعه انجام مى‏دهند.پس توجه به خدا و گريه‏ و التماس و توبه و تضرع ، سبب مى‏شود خداوند عنايت كند و كم‏ آبى را بر طرف سازد. نماز باران براى جلب رحمت‏ خداوند است. رسول خدا صلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرموده است:

وقتى خداوند بر امتى غضب كند و عذاب بر آنان نفرستد، نرخها گران مى‏شود و عمرها كوتاه مى‏گردد، تجار سود نمى‏برند و درختها ميوه ‏نمى‏دهند و نهرها پر آب نمى‏شود و باران از مردم قطع مى‏شود و اشرار برآنان تسلط مى‏يابند. در حديث ديگرى ، امام صادق عليه‌السلام فرموده است:

«... و اذا جار الحكام فى القضاء امسك القطر من‏السماء»: هرگاه زمامداران و حاكمان ، در دادرسى ستم كنند، باران‏ از آسمان قطع مى‏شود.

طبق روايات ، غير از آنچه ياد شد، شيوع گناه ، كفران نعمت ، منع حقوق ، كم فروشى ، ظلم و حيله ،ترك امر به معروف و نهى از منكر ،ندادن ‏زكات و ... نيز ،گاهى سبب قطع باران مى‏شود. در حديث آمده: حضرت سليمان با اصحاب خود براى نماز باران‏بيرون مى‏رفت. در راه ، به مورچه‏اى برخورد كه يكى از پاهايش را به ‏آسمان بلند كرده و مى‏گويد: خدايا! ما مخلوقات ضعيف تو هستيم و از روزى تو بى نياز نيستيم، پس به سبب گناهان بنى آدم ، ما را به هلاكت‏ مرسان.

حضرت سليمان عليه‌السلام به اصحاب خود فرمود:برگرديد! همانا بخاطر دعاى غير خودتان سيراب شديد!... پس خيلى هم نبايد مغرور بود، خداوند گاهى به خواسته مورچه‏اى ، رحمت ‏خود را بر بندگان نازل مى‏كند.حتى گاهى دعاى كافرى چون‏ فرعون را مى‏پذيرد و باران و فراوانى آب را عطا مى‏كند. در حديث است از قول امام صادق عليه‌السلام كه ياران فرعون از كاهش آب نيل پيش او سخن ‏گفتند و اظهار كردند كه اين باعث هلاكت ما خواهد شد. فرعون از آنان‏ خواست كه آنروز برگردند. شب كه شد، به ميان رود نيل رفت و دست ‏بسوى آسمان بلند كرد و گفت: خدايا! مى‏دانى كه مى‏دانم، كه جز تو ، كسى توان آب آوردن ندارد، پس به ما آب بده.

كيفيت نماز باران

مثل نماز عيد ، دو ركعت است و ركعت اول ، پنج قنوت و ركعت دوم ‏چهار قنوت دارد و بهتر است كه با جماعت‏ خوانده شود. در قنوتها ، هر دعايى مى‏توان خواند،ولى بهتر است دعايى خوانده ‏شود كه در آن ، از خداوند طلب باران شده باشد و قبل از هر دعا ،صلوات بر پيامبر و آلش فرستاده شود. مستحب است كه حمد و سوره‏اش بلند خوانده شود.

منبع: رشد

 



:: موضوعات مرتبط: باران، ،
:: برچسب‌ها: باران, مقاله در مورد باران, باران اسیدی, فواید باران,

صفحه قبل 1 صفحه بعد